Voor-Spaanse musikante het 'n indrukwekkende hoeveelheid musiekinstrumente gehad, waaronder die trommel, wat die dans van ons voorouers vergesel het. Vandag, en danksy die respek vir die pre-Spaanse musiektradisie, hoor ons steeds die huéhuetl en die teponaztli in die middel van die pleine, in gewilde godsdienstige vieringe, in konserte, in plate en in films.
Die kultuur van ons voorouers is ryk aan tradisie, gesublimeer deur oorblyfsels van klip wat vertaal word in eerbare paleise wat vandag nog in piramides en argeologiese terreine staan, uitgelig deur frets en artistieke komposisies wat ook waargeneem word in muurskilderye en kodeksies van 'n duidelike Mexikaanse grafika. Die erfenis eindig nie hier nie, dit word gevolg deur geure en reuke deurtrek met 'n baie besondere eienskap.
Daar is egter min kere wat die oorsprong van die klanke van antieke Mexiko onthou, waar geskrewe getuienisse verseker dat musiek veral belangrik was in die pre-Spaanse tyd. Verskeie kodekse wys hoe antieke kulture in musiekinstrumente geglo het, nie net as een van die middele om die gode te roep of te aanbid nie, maar ook dat hulle die bevolking gedien het om kommunikasie met hul dooies te bewerkstellig. Dus, lank voordat die Spanjaarde hierdie lande kom koloniseer het, het die inheemse bevolking 'n indrukwekkende hoeveelheid musiekinstrumente besit, waaronder die trommel, wat met die skitterende klanke van sy pragtige klanke die skouspelagtige danse van ons voorouers met nadruk vergesel het.
Maar die tromme was nie die enigste instrumente nie, maar hulle het verskillende soorte perkussie en ander resultate van die diafaniese verbeelding gehad om die natuurlike geluide van die omgewing weer te gee, en skep dus, benewens die basistone van bas en diskant, 'n hoë en ingewikkelde polifonie van toonlere tot vandag toe, word gesê, moeilik op te neem, aangesien pre-Spaanse musikante nie 'n gekoördineerde intonasiestelsel gehad het nie, maar gereageer het op die sensitiwiteit en behoefte om te herskep, deur middel van partytjies, rituele en seremonies, towerkuns van daardie tyd. Hierdie klanke vorm die basis van musiek vir jag, oorlogvoering, rituele en seremonies, asook erotiese en populêre musiek wat tydens vieringe soos geboortes, doop en sterftes gebruik word.
Ander instrumente sluit in name soos die ayacaxtli en die chicahuaztli, wat fyn fluisterings opgelewer het, terwyl die aztecolli en die tecciztli basuine was wat as teken van oorlog gebruik is. Onder die slaginstrumente vind ons die ayotl, gemaak met skilpadskulpies, sowel as die huéhuetl en die teponaztli, ons sal met laasgenoemde handel om sommige van hul eienskappe te ontdek.
Die huéhuetl en die teponaztli het die Spaanse verowering gelukkig oorleef; sommige eksemplare word tans in die National Museum of Anthropology uitgestal. Deesdae word instrumente van die verlede, danksy die belangstelling in die tradisie van pre-Spaanse musiek deur dansers en musikante, sowel as die eksperimentering van 'n hedendaagse soektog met voorvaderlike ritmes as weergawe weergegee.
So hoor ons weer die huéhuetl en die teponaztli in die middel van die pleine met die dansers om hulle, in godsdienstige vieringe, in konserte, op plate en filmbande. Baie van hierdie instrumente is sy eie skeppings of getroue weergawes van die oorspronklike; wat egter nie moontlik sou wees sonder die bekwame hand van 'n gewilde kunstenaar, soos Don Máximo Ibarra, 'n befaamde houtsnyer uit San Juan Tehuiztlán, in Amecameca, staat van Mexiko.
Don Máximo het hom van kleins af onderskei as 'n ernstige en stilswyende vakman wat met toewyding en liefde hom toegewy het aan hierdie beroep wat die wortels van ons voorvaderlike geluide waardeer, deur met hout te werk en sy kinders en ander kerwers wat die vak geleer het, op te lei. die belofte dat die genoemde kuns nie sal verdwyn nie. Van nederige ontginning, met wysheid in sy hande, herskep Don Máximo skatte uit 'n verre wêreld, waar die ware die onwerklike ontmoet, en onttrek nie net die vorm nie, maar ook die sterk en lewendige geluide van 'n land wat dit spreek homself uit in al sy prag deur hulle.
Ontdek deur die musikant en versamelaar van instrumente Víctor Fosado en deur die skrywer Carlos Monsiváis, Don Max, van klipkerwer tot vakman van standbeelde en afgode, en na houtsneewerk, skepper van sterftes, maskers, duiwels en maagde, het hy geword Hy is 'n spesialis in primitiewe kuns en een van die min ambagsmanne wat tans huéhuetl en teponaztli maak. Sy ontdekkers wys hom vir die eerste keer 'n huéhuetl met die kerf van jaguars en 'n teponaztli met die kop van 'n hond. "Ek het baie van hulle gehou," vertel mnr. Ibarra. Hulle het vir my gesê: u is 'n afstammeling van al hierdie karakters ”. Sedertdien, en vir byna 40 jaar, stop Don Max nie meer met sy werk nie.
Die gebruiksvoorwerpe wat hy gebruik, is verskillend en sommige van sy eie skepping, soos die awegaar, pincet om te pluk, skottels, wiggies, gaatjies van verskillende groottes, sleutelborde om die sleutel te verwyder, beitel om die hoeke uit te sny, vorms wat dien om die boomstomp. Sodra u die stam het, wat van denne kan wees, word dit vir 20 dae laat droog word; dan begin dit uit hol, gee dit die vorm van 'n loop en met die vasgestelde maatreëls; as u die dikte van die gat het, volg die skoonmaakgrootte. Die tekening word gekies en word met 'n potlood op die kofferbak opgespoor om aanleiding te gee tot die kunswerk. Die tydsduur is ongeveer 'n half jaar, hoewel dit afhang van die moeilikheid van die tekening. In antieke tye is takke of wilde varke vir dromme gebruik, vandag word dik of dun beesvelle gebruik. Die tekeninge is kopieë van die kodeks of van sy eie uitvindsel, waar slangkoppe, Asteekse sonne, arende en ander ikone die denkbeeldige wêreld van die instrumente omring.
Aanvanklik is die grootste moeilikheid verteenwoordig deur die geluide, deur die besef van die sleutels, die aanpak, die inbedding en die opskrifte van die teponaztli, maar met vernuf en 'n liries aangeleerde tegniek, begin die klein boomstamme bietjie vir bietjie in klanke vertaal word. Mnr. Ibarra is geïnspireer deur die vulkaan en sy omgewing. 'Om hierdie soort werk te doen, moet hy dit voel, sê hy vir ons, nie almal het die vermoë nie. Die plek help ons omdat ons naby plantegroei, fonteine is, en hoewel die vulkaan as gooi, is ons baie lief vir Popo, ons voel die sterkte en die ryk natuur daarvan ”. En as kommunikasie met die natuur die belangrikste aspek was vir pre-Spaanse inheemse musiek, waar die musikante na hul stem geluister het om die perfekte ritme te probeer verstaan, deur die kalmte van die wind, die diep stilte van die see of land en valwater, reën en watervalle, verstaan ons waarom Don Max in staat is om sy skepping in mistieke klanke te omskep.
Aan die voet van die vulkaan, in 'n landelike omgewing en omring deur sy kleinkinders, werk Don Max geduldig in die skaduwee. Daar sal hy die boomstam in huéhuetl of teponaztli verander, in voorvaderlike vorms en geluide; dus sal ons die diep eggo's van 'n verlede hoor, magies en geheimsinnig soos die ritmes van die trom.
